Sosyal Güvenlik Sistemimizde Sosyal Sigorta ve Uygulaması

Sosyal güvenlik sistemimizin yeniden yapılandırma çalışmalarının bir sonuncu olarak, çoklu kurumsal yapıya son verilerek 20.5.2006 tarihli, 5502 sayılı Kanun'la yeni bir Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) oluşturulmuş ve mevcut sosyal güvenlik kurumları (SSK, ES, Bağ-Kur) SGK bünyesine alınmışlardır. Bu yapılanma ile birlikte mevcut sigortalıların hak ve yükümlülüklerinin düzenlendiği çok sayıdaki sosyal güvenlik kanunu da (506, 5434, 1479, 2925, 2926, 2829 ve 3201 sayılı) kısmen ya da tamamen yürürlükten kaldırılarak, 31.5.2006 tarihli ve 5510 sayılı yeni bir sosyal Sigorta ve Genel sağlık sigortası Kanunu yürürlüğe konulmuştur. Ancak, kazanılmış haklara sağlanan koruma nedeniyle mülga kanunların (özellikle 5434 sayılı T.C. Emekli Sandığı Kanunu), bazı hükümlerinin uygulaması uzun yıllar devam edecektir. Genel olarak 2008 yılı Ekim ayı başında yürürlüğe giren ve 109 maddeden oluşan 5510 sayılı Kanun'a; bu güne kadar 19 ek ve 77 geçici madde ilave edilmiştir. Asıl, ek ve geçici maddelerinde 8 KHK ve 49 kanun ile değişiklikler yapılmıştır. Aynı yoğunluktaki değişikliler ikincil mevzuata da (yönetmelik, tebliğ, genelge) yaşanmıştır. Önceki sosyal güvenlik kanunlarının birçok hükmünün yürürlükte bulunması ve uzun yıllar uygulanacak olması nedeniyle karmaşık bir yapısı olan sosyal güvenlik mevzuatımızda yapılan bu sıklıktaki değişiklik, izlemeyi ve uygulamayı bir hayli zorlaştırmaktadır. Böylesi bir mevzuat ağı ve yapısına sahip bir alanda, yetkin bir çalışma yapılması; oldukça zorlaşmıştır. Bu durum dikkate alınarak, sosyal sigortanın hemen hemen tüm konularını kapsayan ve 33 bölümden oluşan üçüncü baskıda da gözden geçirme ve güncellemeler yapılmıştır. Konular, uygulama dönemleri itibariyle öz ve yalın olarak sunulmaya çalışılmıştır. Konuların açıklamasına geçilmeden önce, o konuyla ilgili yasa ve önem arz eden idari düzenleme (yönetmelik, tebliğ) hükümlerine de yer verilmek suretiyle uygulamacılara, açıklamaların dayandığı güncel mevzuat hükümleri de sunulmaya çalışılmıştır. Sosyal Güvenlik Kurumu Yayın Kurulu tarafından basım ve Kurum web sitelerinde yayımlanması da uygun bulunan bu eserin, mevcut hale gelmesinde; Yayın Kurulu Üyeleri, Emeklilik Hizmetleri Genel Müdürlüğü, Sigorta Primleri Genel Müdürlüğü ve zaman zaman görüşlerine başvurduğum Kurum personelinin değerli katkıları olmuştur.