Köroğlu'nun Deli Tayı; Tiflis'ten Bolu'ya Bir Köroğlu Hikayesi

Elinizdeki eser Köroğlu'nun Batı Versiyonu Anadolu anlatmalarının Maraş rivayetine dayanan hikâyesidir. Bu hikâyeleri ve deyişlere konu olan şiirleri, titiz çalışmalarıyla derleyen araştırmacı yazar Zahide Eskici'dir. Kahramanmaraş yöresine ait sözcükler dipnotlarla ifade edilerek Türk dilinin zenginliğine katkıda bulunmuştur. Koçaklama türünde söylediği şiirleriyle bilinen Köroğlu'nun yiğitçe seslenişlerinin bulunduğu savaş ve vuruşma sahnelerinin yer aldığı şiirlerinin yanında sevgi ve doğa güzelliklerini dile getiren şiirleri de vardır. Köroğlu şiirlerinde ahenkli, yalın bir dil kullanılmış, Divan şiirinden etkilenmemiştir. Köroğlu anlatımlarını ilk defa derleyen ve yazıya geçiren kişi Chodzko'dur. Efsaneye göre Bolu Beyi kendisine cins atlar bulmasını emretmişse de seyisinin cinsi iyi diye getirdiği atın cılız olduğu iddiasıyla adamın gözlerine mil çektirmiştir. Yusuf'un oğlu Ruşen babasının gözlerinin açılmasını sağlayacak üç köpüğü bulmaya Aras Irmağı'na gider ama köpükleri kendisi içerek yiğitlik kazanmış ve babasının intikamını almaya yemin etmiştir. Sonraları kır at olarak tanınacak olan babasının cılız atını besleyerek yağız bir at haline getirmiş. Çamlıbel'e yerleşip Bolu Beyi'ne karşı savaşa girmiş. Bu eserin Anadolu Türk folkloru araştırmacılarına ışık tutacağından ve kaynak olacağından şüphemiz yoktur.