Sergüzeşt

Osmanlı Devleti'nin ilk eğitim bakanı Abdurrahman Sami Paşa'nın oğlu olan Samipaşazade Sezai, 1859 yılında İstanbul'da dünyaya geldi. Doğduğu konak; Ziya Paşa, Ahmed Vefik Paşa ve Ali Suavi gibi devrin önemli fikir insanlarının da eğitim gördüğü bir kültür merkezi görevi gördü. Samipaşazade Sezai, konakta büyüdüğü yıllarda özel bir eğitim aldı. Farsça, Arapça, Fransızca ve Almancayı etkili bir şekilde öğrendi. İlerleyen yıllarda İngiltere'nin başkenti Londra'da görev yaptı ve burada da İngilizcesini geliştirdi. Abdülhak Hamit Tarhan ve Recaizade Mahmud Ekrem ile kurduğu yakın dostluklar dışında, Namık Kemal'le de sürekli olarak mektuplaştı. 1888 yılında yazdığı “Sergüzeşt”, Türk Edebiyatı'nda romantizmden realizme geçişte öncü bir eser olarak kabul edildi. Bir paşa oğlu ile bir cariyenin, dönemin şartlarına göre imkânsız olarak kabul edilen aşkını anlattığı “Sergüzeşt” romanı, Milli Eğitim Bakanlığının ortaöğretim kurumları için hazırlattığı 100 Temel Eser arasında da kendine yer buldu. Hem sınıf hem de kuşak çatışmasına değinen ve II. Abdülhamit döneminde yazılan eser, yayınlanmasının ardından yazarın göz hapsinde tutulmasına ve bu durumdan kaçmak için Fransa'nın başkenti Paris'e gitmesine sebep oldu.