Siyasal Yönetim Üzerine Bir İnceleme

Salisburyli Johannes tarafından kaleme alınan Policraticus, Orta Çağ siyaset düşüncesinin en kapsamlı ve yaratıcı metinlerinden biridir. Yunancadan türetilen ve uydurma bir sözcük olan Policraticus başlığı Johannes tarafından eserin siyasal muhtevasını yansıtmak için icat edilmiş gibi görünmektedir. Döneminin önde gelen bürokratlarından biri olmasının yanı sıra, din adamı kimliği de bulunan Salisburyli Johnnes'in kendi tecrübe ve gözlemlerinden yararlanarak kaleme aldığı bu eser, dinin rehberliğinde toplumu en iyiye ulaştıracak yönetim şeklinin ayrıntılı bir izahıdır. Ele aldığı problemlerin evrensel olması sebebiyle yazıldığı zamanı ve mekânı aşarak yerelliğe hapsolmaktan kurtulan bu kıymetli eser, aynı zamanda devrin iktidar gruplarının arasındaki münasebete dair önemli ipuçları da barındırmaktadır. Fatih Durgun tarafından Siyasal Yönetim Üzerine Bir İnceleme adıyla Türkçeye çevrilen bu eser, siyasi açıdan olabilecek en iyi toplum yapısını anlatmasının yanı sıra, yazıldığı dönem için “aykırı” sayılabilecek bazı düşünceleri içermesi itibarıyla özgün bir metindir. Zümreler arasındaki ilişkilerin keskin hatlarla çizildiği bir dönemde ortaya konan bu eser, toplumun her kesiminin kamuya sağladığı fayda ölçüsünde değerli ve vazgeçilmez olduğunu savunmasıyla çağdaşlarından farklı bir yerde konumlanır. İngiliz bir din adamının Orta Çağ'da yazmış olduğu bu siyaset düşüncesi eseri, Klasik gelenek ile Hristiyan düşüncesini orijinal bir biçimde kaynaştırmakta ve bundan hareketle ideal hükümdarın ve siyasi yönetim şeklinin tarifini yapmaktadır.