İktidar Mücadelesi Temelinde Osmanlı Tarihi

İktidar, insan fıtratının bir parçası olarak onun yaratılı-şından beri var olan büyüklük ve hakimiyet duygusunun bir ürünü olarak hayatın hemen her anında bulunur. Bu nedenle insanlık tarihi boyunca hep iyi veya kötü olaylarla kendisini belli etmiş-tir. Bazen yönetim için motif olurken, bazen direnişi simgeledi, bazen devlet kurdurdu, bazen devlet yıktı. Kimilerini dost edip yoldaş kıldı, kimilerini düşman edip kelle uçurttu. Üzerine çok yazılar yazıldı. İnsana dair her olayda az ya da çok kendini gös-terdi. Nice akil kişiler onun üzerine kafa yordu, felsefi disiplin-ler meydana getirdi. Kimisi onu ahlakla kimisi de menfaatle öz-deşleştirdi. Bu kitap, tarih boyunca hakkında felsefeler ve eserler meydana getirilen iktidarı ve iktidar mücadelesini bir ucundan tutarak, belli bir zaman diliminde belli bir coğrafyada yaşanan olaylardan örnekler vererek anlatmak amacıyla hazırlandı. Ki-tabın örneğini oluşturan Osmanlı Devleti, Türk İslam devlet ge-leneğinin bir ürünü ve zirvesi olarak tarihte mümtaz bir yere sa-hip oldu. Kuruluşundan yıkılışına kadar tek hanedanla altı yüz yirmi yıl boyunca, üç çağda ve üç kıtada hüküm süren muazzam bir medeniyet inşa etti. Orta çağın geleneksel toplumlarıyla sa-vaştı, onlara diz çöktürdü. Yeni çağın reformcu batı devletle-riyle savaştı, onlarla başa baş mücadele etti. Yakın çağın emper-yalist kapitalist yeni dünya düzenine karşı direndi ve savaşarak kendi içinden modern bir devleti çıkardı. Tarihi serüveni üzerine dünya çapında çeşitli dillerde ciltler dolusu kitaplar yazılan, farklı yönleriyle incelenen ve en ince ayrıntılarına kadar makro ve mikro düzeyde araştırılıp yo-rumlanan Osmanlı Devleti tarihi, ulusal ve uluslararası alanda akademik camianın her yıl çok sayıda eserler kaleme aldığı bir alan oldu ve bundan sonra da öyle olacaktır. Osmanlı tarihi, birçok tarihçi tarafından ya belli dönem- leri hususi şekilde ele alınarak ya da kuruluşundan yıkılışına kadar genel olarak yazıldı. Çağlara veya devletin kuruluş, yük-seliş ve yıkılış süreçlerine göre tasnif edilerek açıklandı. Bu çalışma, Osmanlı tarihinin kısa bir sürecini değil, tümünü iktidar mücadeleleri temelinde ele alarak Osmanlı Dev-leti'ni yeni bir dönem tasnifine tabi tutarak ortaya koyma çaba-sıyla meydana getirildi. Osmanlı tarihinin bilinen iktidar ve mu-halefet çekişmeleri, saltanat kavgaları, merkezdeki hanedan ve ricalin güç kazanma ve yönetimde etkili olma çalışmaları, mer-kez ile merkez dışı güç odaklarının savaşları, dönemlere göre ayırt edilerek ortaya konuldu. Bu yönüyle hem özel hem de genel bir Osmanlı tarihi kitabı olma niteliği taşıyan bu eserde konunun akışına göre sa-yısız kaynak içerisinden seçilen literatür kullanıldı.