Yol ve Erdem

Ruhun ve bedeninle Dao'yla bir bütün olup, bu bütünlüğü sonsuza dek koruyabilir misin? Yaşam enerjinin sağladığı narinliğinle, bir bebeğin hassasiyetine erişebilir misin? Kalp gözünü yıkayıp temizleyerek, hiç leke tutmamasını sağlayabilir misin? Halkı sevip devleti yönetirken, çokbilmişlikten geri durabilir misin? Göğün kapısı açılıp kapanırken, bir dişinin sakinliğine bürünebilir misin? İdrak gücün dört yana erişirken, çokbilmişlikten geri durabilir misin? Laozi; köklü bir değişim ve karmaşa döneminden geçen toplumda, insanı kendi yarattığı kaostan kurtarabilecek ezelî ve ebedî, yaratıcı ve yaşatıcı, sonsuz ve kusursuz bir düzenden bahseder. “Dao” adıyla anılan, evren ve varlığın yanı sıra iradenin ve gücün de yaratıcısı olan bu düzen, üstünlük taslamayan ve irade göstermeyen mütevazı karakteriyle dikkat çekmektedir. Yetenekleri sayesinde varlıklar arasındaki en özel yerin sahibi olan insan ise bu kusursuz düzeni anlamak ve yöntemini örnek almakla yükümlüdür. Laozi'nin derinlemesine açıklık getirdiği Dao Düşüncesi'nin tek kaynağı olan Yol ve Erdem metni; Çin tarihinde ilk kez ortaya atılan sistematik bir evrenin oluşum ve varoluş teorisi olma niteliğini taşımakla kalmayıp, doğanın mükemmel düzeninden yola çıkarak insanlara örnek olacak, onları sakin, düzenli ve güvenli bir yaşama kavuşturacak ideal bir bakış açısı sunmaktadır.