Türk İslam Düşüncesinde Muhyiddin İbn'ül Arabi; Gazzali-Sühreverdi-Mevlana-Sadreddin Konevi ile Mukayeseler

Muhyiddin İbn'ül Arabi (1165-1240)'nin hayatını ve düşüncelerini ortaya koyan bu çalışma, Prof. Dr. Nihat Keklik'in yönetiminde hazırlanmış doktora tezinden üretilmiştir. İbn'ül Arabi, Türk-İslam filozoflarından en önemlilerindendir. Fikir hayatını üç bölümde incelemek mümkündür: Birincisi yetiştiği çevredir; ikincisi etkilendiği düşünürlerdir. Üçüncüsü ise yol gösterici özelliğidir. Araştırmalarımızda sadece onun sistemi üzerinde durmakla yetinmeyerek şahsen etkilendiği Gazzali ile Sühreverdi'nin ve ayrıca ondan etkilenen Sadreddin Konevi ile Mevlana'nın fikirleri (konularımızla ilgileri açısından) zikredilmiştir. Okuyucu, kitabı okuduğu zaman İbn'ül Arabi'nin görüş itibarı ile bu düşünürlerden ayrıldığı ve birleştiği yönleri bir arada öğrenme imkanını bulacaktır. Bu açıdan kitabın en önemli özelliklerinden birisi de İbn'ül Arabi'nin düşünceleri ele alınırken diğer düşünürlerle olan (Doğulu veya Batılı) ilişkisinin gözler önüne serilmesidir. Bilindiği üzere İbn'ül Arabi, mistik (tasavvuf) görüşe sahiptir. Kitapta bu konu detaylarıyla anlatılırken okuyucu, çoğu kaynakta rastlanmayan İbn'ül Arabi'nin zihin ve ruh yapısı hakkında etraflı ve bilimsel olarak bilgilenecektir. Eserde, okuyucu ayrıca İbn'ül Arabi'nin insan, insan-ı kamil, kozmoloji hakkında görüşlerini anlaşılır bir dille heyecanla takip edecektir.