Deli Profesör

Rus yazarı Grigory S. Petrov'un Beyaz Zambaklar Memleketi'nde adlı eseri, büyük ilgi görmüş ve dünyada ve Türkiye'de defalarca basılmıştı. Aynı yazar, bu defa Finlandiya gibi sefil, perişan olan Rus halkının durumunu anlatmak ve uyuyan ruhlarını uyandırmak, bütün gençlerini halk ve vatan için çalışmaya teşvik etmek için Deli Profesör adlı eserini yazmıştır. Deli Profesör, ilkokul öğretmenleri ve özellikle köylere kadar gidip çalışmak isteyen genç öğretmenler için yazılmıştır. Bizde esasen görevini bilen ve belirli bir plan dairesinde şuurla çalışan öğretmenlerimiz, yaptıkları işin kutsallığını ve yüceliğini pek iyi bilirler; fakat bu kitabı okuyan her öğretmen ve özellikle köy öğretmeni, yapmakta olduğu işin büyüklüğünü ve önemini daha büyük bir açıklıkla anlayacaktır. "Ben, eskiden beri dağlarda dolaşan çobanlar, ormanlarda gezen oduncular, tarlalarını gayretle süren çiftçiler veyahut ömürlerini acınacak bir tembellik ve boşluk içinde geçiren köylüler arasında büyük adam olmaya elverişli nice kıymetli cevherler mevcut olabileceğini düşünür, okul ve eğitim göremediklerinden dolayı bu yeteneklerin sönüp gittiğine üzülürdüm. Şunu rahatlıkla itiraf etmeliyiz ki, vatanımızın binlerce köyü ve buralarda yaşayan yüz binlerce köylülerimiz, henüz irfan ve medeniyet ruhundan mahrumdurlar; fakat bu gerçek, öğretmenlerimizi asla ürkütmemelidir. Her öğretmen, bir maden mühendisi gibi öğrencilerindeki cevheri keşfedecek, yetiştirecek ve topluma kazandıracaktır." Bu düşünceleri, Grigory S. Petrov, daha fazla bir kuvvetle ve çok cazip bir şekilde hissetmiş ve eserinde bunları duygu ve mantıkla birleştirerek ifade etmiştir. Kitap okununca 1900'lerdeki Rusya'nın durumu ile 1920'lerin Türkiye'sinin benzerlikleri ile yapılması gerekenler daha iyi anlaşılacaktır.