Atatürk'ün Hatıraları (1914 - 1919)

"1926 yılındayız. Mustafa Kemal Paşa henüz Atatürk soyadını almamıştır. Cumhurbaşkanı olduğu için adı başında "Gazi ve Müşir" sıfatlarını da görmüyoruz. Biz kendisine Gazi veya Gazi Paşa derdik. Mustafa Kemal'in akşam sofrası Selânik'te kolağasılığından beri bir siyasi toplantı idi. Bir "içki ve eğlence âlemi" değildi. Ben hiçbir okulda Çankaya akşam toplantılarında olduğu kadar ciddi çalışma günleri geçirdiğimi hatırlamıyorum. Bu toplantılarda eğlence okullardaki "teneffüs" dediğimiz bahçeye inerek dinlenme gibi bir şeydi. Hatıralar 1914'te Kaymakam Mustafa Kemal Bey'in Sofya'da ataşemiliter olduğu günlerden 1926 yılına kadar sürecekti. Notlarım Mustafa Kemal'in 19 Mayıs 1919'da Samsun'da karaya çıkmasına kadar sürer. 19 Mayıs 1919'dan sonrasını da Atatürk "Nutuk"unda anlatmıştır. "Atatürk'ün Hatıraları" adını pek haklı olarak taşıyan bu eser 19 Mayıs 1919'dan önceki boşluğu doldurmakta Kurtuluş Savaşı ile onu başaranın türlü olaylar içinde nasıl yetiştiğini anlatmaktadır."