Mikrobilgisayar Temelli Gerçek Zaman Dizgeleri

ÖNSÖZ Bilgisayarın adı verdiğimiz aracın olabileceği 19. Yüzyılda düşünülmüş olmasına karşın ilk örnekleri 1940'lardan sonra görülmeye başlanmıştır. Bilgisayar üretimi yarıiletken tranzistörün bulunması ile hız kazanmıştır. 1950'li yıllarda salonlara sığabilen, pahalı ve oldukça nazlı bilgisayarların kullanıldığı bilinmektedir. Bilindiği gibi, bilgisayar hızlı ve yetenekli bir hesap makinesi yapma düşünün sonucunda ortaya çıkmıştır. Bu düşün sonucu olarak, ilk kullanım alanı hesaplama alanında olmuştur. Bilgisayara giderek ısınan uzmanlar, bilgisayarı fiziksel dizgelerden veri toplama ve bu dizgeleri yönetmek amacıyla kullanmanın yollarını aramaya başlamışlardır. 1970'li yıllara doğru bu alanda önemli çalışmalara tanık olunmuştur. Ancak, bilgisayarların pahalı, boyutlarının büyük ve ortam koşullarından kolayca etkilenmeleri nedeniyle bu yöndeki çalışmalar uygulamada yaygınlaşamamıştır. 1970'li yıllarda, mikroişlemcilerin üretilmeye başlaması, araştırıcı ve mühendislerin önünü açmıştır. Fiziksel dizgelere ilişkin büyüklüklerin bilgisayar tarafından okunabilmesi ve bu dizgeleri denetlemek üzere bilgisayarın üreteceği denetim verilerinin fiziksel dizgeye gönderilmesi uygulanabilir bir hale gelmiştir. Mikroişlemcilerin fiziksel dizgelerle birlikte kullanıldığı bu tür uygulamalara Adanmış Bilgisayar uygulamaları adını vermekteyiz. Gömülü sistem terimini, konuyu tam açıklayamadığı düşüncesiyle kullanmamaktayız. Fiziksel dizgeye ilişkin verilerin bilgisayar tarafından okunması ve bu bilgiler ile bağlantılı sonuçların üretilip fiziksel dizgeye gönderilmesi, gerçek zaman konusunu gündeme getirmektedir. Çünkü, okunan ve gönderilen veriler zamana bağlıdır. Her adanmış bilgisayar dizgesi gerçek zaman dizgesi olmayabilir. Ancak bu kitabın kapsamı içinde, gerçek zamanda çalışan adanmış bilgisayarlar ve bunlarla ilgili çevre birimler yer almaktadır. Adanmış bilgisayar uygulamalarının zaman içinde artması nedeniyle, üretici kuruluşlar, belli miktarda bellek ve giriş çıkış arabirimi içeren donanımları tek kırmık içinde üretmeye başlamışlardır. Önceleri mikrobilgisayar adı verilen bu birimlere, bireysel bilgisayarlarlar ile karıştırılmamaları için daha sonra mikrodenetçi adı verilmiştir. Mikrodenetçiler adanmış bilgisayar uygulamaları için son derecece uygundur. Bu kitap, bilgisayar mühendisliği eğitimi gören öğrenciler için hazırlanmıştır. Kitabın ilk baskısı 1996 yılında yapılmıştır. Bu ikinci baskı hazırlanırken, teknolojideki gelişmeler göz önüne alınmış, bunun sonucu olarak kitabın kapsamı genişletilmiştir. Ayrıca, kitaba çok sayıda uygulama örnekleri eklenmiştir. Bu kitabın hazırlanması sırasında, sabırlarından dolayı ailem, destek ve katkılarından dolayı dostlarım A. C. Sönmez, T. Altılar ve yazı düzeltmelerinden dolayı öğrencilerim F. Uygun, F. Çelik, H. S. Beyhan, G. Özer sağ olsunlar. Eşref Adalı Mart 2005