Davranış: En İyi ve En Kötü Haliyle İnsan Biyolojisi

İnsan neden davrandığı gibi davranıyor? Düşünsenize bir yandan vahşice şiddet uygulayabiliyoruz, bir yandan son derece nazik davranabiliyoruz: Doğamızın bir tarafı diğer tarafına galip gelecek mi? Her insan davranışının birden fazla nedensellik katmanı vardır; saniyeler, dakikalar, saatler, günler, aylar, yıllar, hatta yüzyıllar, zamanın başlangıcına ve türümüzün kökenine geri döner. Tarihin destansı ilerleyişinde biyolojimiz; savaş ve barış, adalet ve zulüm yayını nasıl geriyor? Kültürlerimizle birlikte beyinlerimiz nasıl gelişti? Birazdan, insan ahlakının ve insanlığın en büyük sorununun temelini oluşturan bilimin heyecan verici hikâyesini okuyacaksınız: Bizi insan yapan nedir? Bu kitap, insan davranışının biliminin şimdiye kadar denediği baş döndürücü yolculuklarından biridir. Sapolsky, disiplinler arası bir yöntemi uyguladığı çalışmasında, eylemlerimizin ardında yatan hikâyeyi ortaya çıkarıyor. Kabilecilik ve yabancı düşmanlığı, hiyerarşi ve rekabet, savaş ve barış ile ilgili en çetrefil sorularımızdan bazılarını ele alan Davranış, en hafif deyimle büyük bir başarı. Elinizdeki çalışma, yaptığımız şeyleri neden iyilik ve kötülük için yaptığımızı anlatıyor. “Hedefi on ikiden vuran bir çalışma… İnsan davranışının bilimine yönelik bu olağanüstü araştırma, okuyucuyu epik bir yolculuğa çıkarıyor.” Guardian “Büyüleyici… Şimdiye kadar okuduğum uzman olmayanlar için yazılmış en iyi bilimsel kitap.” Henry Marsh “Hayır, hayır abartmıyorum: Davranış okuduğum en iyi kurgu dışı kitaplardan biri.” David P. Barash, The Wall Street Journal “Açık söylüyorum; zamanımızın en iyi bilim insanı.” Oliver Sacks “İnsan davranışını anlamaya yönelik harika bir kitap. Genlerimizin çocukluğumuza dair neler söyleyebileceğini hayal bile edemezsiniz. İnsanın neden vahşet ve fedakârlık arasında salındığını öğrenmek sizi şaşkına çevirecek. Yılın bilim kitabı seçilecekse, benim oyum belli.” Parul Sehgal, New York Times “Bu kitap, Sapolsky'nin başyapıtıdır, buna şüphe yok!” Minneapolis Star Tribune “Davranış, insan doğası hakkında başka yerde bulamayacağınız bilgiyi ve bakış açısını sunuyor.” Henry Marsh “Bugüne kadar yazılmış en iyi dedektif hikâyesini okuyacaksınız. O denli ince detaylarla dolu ki eşinizin dostunuzun, arkadaşınızın ya da herhangi bir insanın neden iyi neden kötü neden bonkör veya neden cimri olduğunu merak ediyorsanız, bu kitabı elinizden bırakamayacaksınız.” Kate Fox “Sapolsky, bu denli çetrefil konuları öyle yalın bir şekilde anlatıyor ki, bulmaca çözüyor gibi hissediyorsunuz.” Steven Poole, Guardian “Oldukça kapsayıcı, son derece ayrıntılı ama bir o kadar da yalın ve büyüleyici.” The Telegraph “Sayfa sayısına bakıp gözünüz korkmasın sakın. Davranış, ele aldığı konuları, bu konuları işleyiş tarzı ve üslubu açısından olağanüstü... Birazdan, insan davranışının niteliğine rehberlik eden bir kitabı okumaya başlıyorsunuz.” Frans de Waal, Science “Şiddete, saldırganlığa ve rekabete dair bildiklerinizi unutun. Sapolsky'nin kendi araştırmalarına, nörobiyolojiye, genetiğe ve davranışsal literatüre dair engin bilgisine dayanan Davranış, yazarın bugün neden bilim dünyasının yol göstericilerinden biri olarak kabul edildiğini gösteriyor.” Paul R. Ehrlich “Harika bir yazar ve insan doğasını anlamak için mükemmel bir rehber Sapolsky. Tüm bakış açılarının ve sistemlerin nasıl birbirine bağlandığını gösteriyor ve bunu oldukça keyifli ve sorgulayıcı bir tarzda yapıyor. Davranış'ın ahlakın biyolojisi hakkında güzel hazırlanmış bir çalışma olduğunu söylemeliyim.” Jonathan Haidt “Davranış, mükemmel bir düzyazı ve ansiklopedik ayrıntılarla dolu harika bir tarihsel roman örneği olarak anlatılabilecek biricik hikâyenin izini sürüyor.” Edward O. Wilson “Sapolsky, davranışımızın niteliğini açıklamak için psikolojinin, primatolojinin, sosyolojinin ve nörobiyolojinin dünyasında son derece zorlu bir yolculuğa çıkmış. Sonuç mu? Bayıldım.” Dina Temple-Raston, The Washington Post “Bu çılgın ve akıllara durgunluk veren yolculuk karşısında Darwin bile heyecanlanırdı.” Richard Wrangham, The New York Times Book Review “Davranış, bilimin geleneksel kavrayışının sert ve kategorik niteliğine karşın çıtayı yükseltiyor... Sapolsky, gelecek yılların tartışmalarını şimdiden başlatmış.” Minneapolis Star Tribune “Her kitaplıkta bulunması gereken bir eser.” Michael Shermer, American Scholar “Davranış; ahlak felsefesinden sosyal bilime, genetikten Sapolsky'nin nöron ve hormon alanlarına kadar çok geniş bir yelpazeyi kapsıyor.” Vulture “Robert Sapolsky'nin öğrencisi olmak büyük şans olmalı. Bir kitabı yazarken aynı anda hem primatolog hem nörolog hem de iletişimci olmak çok zor. Esprili anlatımını bilgiyle derinleştiren tutkulu bir bilge Sapolsky. Büyüleyici bilimsel bulguların sonuçlarını güncel hikâyelerle ve popüler kültür imalarıyla sunuyor okurlarına.” Nature “Sapolsky'nin kitabı, kültürün, bağlamın ve öğrenmenin; genlerimizin, beynimizin, hormonlarımızın ve nöronlarımızın yaptığı her şeyi nasıl şekillendirdiğini en ince ayrıntısına kadar gösteriyor.” Times Literary Supplement “Bizi daha iyi ya da daha kötü yapan şeyleri öğrenmek ister misiniz? Sayfaları çevirin.” Kirkus Reviews “Sapolsky, akademik anlatımı mizahla örüyor… Bilimsel düşünmeyi derinden etkileyen büyük fikirleri, geniş bir okur kitlesini hak ediyor.” Publishers Weekly “Sapolsky, binlerce sayfalık literatürü berraklaştırarak bir araya getirme konusunda mükemmel bir iş çıkarmış...” Library Journal “Sapolsky, ruhun iyiyi ya da kötüyü seçmesinde yüksek ahlaki dramı değil gerçekçi biyolojiyi arıyor...” Booklist “Robert Sapolsky'nin bu şahane kitabını okuduğunuzda, kötü davranışlarımızın kapsamı ve derinliği sizi bir daha asla şaşırtmayacak. Hayatımız boyunca yaşadığımız ‘biz' ve ‘onlar' ikileminin önyargılarımız, çocukluğumuz ve sevdiklerimizle ilgili düşüncelerimizde nasıl bir potansiyele sahip olduğunu göreceksiniz. Gelgelelim davranışlarımız üzerinde düşündüğümüzden çok daha fazla kontrole sahip olduğumuzu fark edince de sarsılacaksınız. Neyse ki Davranış bize umuttan fazlasını sunuyor; gerek bireysel gerekse toplumsal olarak en iyi benliğimizi daha fazla ve en kötü halimizi daha az tezahür ettirme arzumuzu nasıl harekete geçireceğimize dair bilgi veriyor. Bu gerçekten çok iyi bir haber.” Charles Duhigg “Derin olduğu kadar kapsamlı bir çalışma. Davranış, renkli, heyecan verici ve kışkırtıcı. Sapolsky, insan olmakla ilgili en temel soruları soruyor.” David Eagleman