Ekonomik Krizler ve İnsan Kaynakları Yönetimi

Ekonomik krizler; doğrudan ve türev etkileri ve neden oldukları çevresel belirsizliklerle işletmeler için kontrolü güç bir faktördür. Özellikle son yıllarda mali, iktisadi, toplumsal, siyasal veya sağlık sorunları temelinde gelişen ekonomik krizler; reel sektörü ve işletmeleri farklı düzeylerde etkilemektedir. Hiç kuşkusuz söz konusu etkilenme düzeyi kriz yönetiminin başarısına göre şekillenecektir. Ekonomik krizlerin işletmeler üzerinde etkili olduğu alanlardan biri de insan kaynakları yönetimidir. Bir ekonomik kriz sürecinde yaşanan zorlukların, işletmelerde çalışanların etkin bir şekilde yönetilmesini amaçlayan işlev ve faaliyetlerin büyük bir kısmını etkilediği; krizle etkin mücadele edebilmek amacıyla izlenen tasarruf politikaları kapsamında çalışanların bir kısmının işten çıkarıldığı, daha az güvence sağlayan esnek çalışma seçeneklerinin tercih edildiği, eğitim faaliyetlerinin azaltıldığı ve ücretlerin dondurulduğu görülmektedir. Ekonomik krizlerin insan kaynakları yönetimi üzerindeki olumsuz etkileri yanında insan kaynakları yönetiminin krizden kaynaklanan belirsizlik yönetimine vereceği katkı da oldukça önemlidir. Etkin bir insan kaynakları yönetimi ile ekonomik kriz sürecinde çalışanların motivasyonlarının korunmasına destek olunması, krizle mücadelede örgütsel çevikliğin oluşmasına katkı verilmesi, kriz sürecinde ve sonrasında piyasalarda ortaya çıkabilecek birtakım fırsatların değerlendirebilmesi için ihtiyaç duyulacak nitelikli işgücünün sevk ve idaresi söz konusu olabilir. Çalışmada üzerinde önemle durulan husus, ekonomik krizlerin insan kaynakları yönetimine etkilerini ortaya koyarak ekonomik krizlerle mücadelede ve krizin sağlayacağı fırsatların değerlendirilmesinde doğru önceliklerle hazırlanmış insan kaynakları yönetimi politika ve uygulamalarının neler olması gerektiğidir. Krizlerin niteliklerinin farklı olması; sosyal, ekonomik, bölgesel ve sektörel farklılıklara göre etkilerin değişiklik göstermesi insan kaynaklarının da çok dinamik bir anlayışla yönetimini zorunlu kılmaktadır. Çalışmada insan kaynakları yönetimi, işlevleri, ekonomik kriz kavramı ve yaşanan bazı ekonomik krizler üzerinde durulduktan sonra bu krizlerin işletmelere, işgücü piyasalarına ve özellikle insan kaynakları yönetimine etkileri incelenmiş; ekonomik krizlerle mücadelede önemli insan kaynakları yönetimi politika ve uygulamaları üzerinde durulmuştur. Çalışmada ayrıca ülkemizde ekonomik krizler ve bu krizlerin Türkiye'de insan kaynakları yönetimine etkileri; daha önce yapılmış araştırmaların ve insan kaynakları yönetici ve uzmanları kapsamında gerçekleştirilen bir araştırmanın sonuçları bağlamında ele alınmaya çalışılmıştır.