Tûtînâme

Tûtînâme, Binbir Gece Masalları, Binbir Gündüz Masalları ve Kırk Vezir Hikâyeleri geleneğiyle akraba, semboller ve alegoriler zengini bir Doğu klasiği. Tûtî bildiğimiz papağan. Papağanname de denebilir kitabın adına. Tûtînâme, Doğunun bilgeliği ve ahlaki değerlerinin temsilini üstlenen papağanın anlattığı hikâyeler silsilesinden oluşuyor. Kitabın özeti şöyle: Ticaret için sefere çıkmaya niyetlenen Hoca Sâid, karısı Mâhşekeri akıl hocası olarak gördüğü kıymetli tûtîsine emanet eder. Bir süre sonra Mâhşekeri tesadüfen gören bir beyzade kadına âşık olur. Beyzadenin ona olan ilgisinden haberdar olan Mâhşeker de yakışıklı adama kavuşma sevdasına düşer. Ancak Hoca Sâidin nasihati üzerine bu meseleyi tûtîye danışmaya karar verir. Sahibinin emanetine ihanet etmek istemeyen tûtî, Mâhşekerin beyzadenin yanına gitmesine engel olmak için ona 30 gece boyunca hikâyeler anlatır. Tûtînin aldığı bu zekice önlem hem Mâhşekerin adının kötüye çıkmasına hem de Hoca Sâidin itibarının zedelenmesine engel olur. Günümüz Türkçesiyle tam metin halinde hazırlanan Tûtînâme hikmetli Doğu zekâsı ve edebiyatının parlak ve ilham verici bir örneği.